Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Genel Başkan Yardımcısı Nizam GENÇ, 17 Ağustos 1999 tarihinde meydana gelen ve binlerce kişinin hayatına mal olan depremin 21 yıl dönümünde, yazılı bir açıklama yaptı.
Genç, riskli olmasına rağmen kullanılmakta olan güvensiz yapıların büyük tehlike arz ettiğine dikkat çekti. Son 119 yılda hasara neden olan 284 depremin meydana geldiğini vurgulayan Genç, açıklamasını şöyle sürdürdü: “17 Ağustos 1999 tarihinde meydana gelen 45 saniyelik Ülkenin bugüne kadar gördüğü en büyük doğal afetlerden biri geriye binlerce can kaybı bıraktı. Maddi manevi yıllarca telafi edilmeyecek büyük hasarlar bırakan depremin üzerinden 21 yıl geçti. Böyle büyük depremlerin ne zaman olacağını kimsenin bilmesi mümkün değildir. Geçmişte yaşananlardan ders çıkarıp geleceğimizi inşa etmeliyiz. Depreminin yıldönümü olan bu günlerde hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza tekrar Allahtan rahmet diliyoruz. Depremler bize ben varım beni unutmayın diyor ama biz anlık hatırlayıp unutuyoruz. İnsanlık hali AMA O HERZAMAN BİZE ACI BİR ŞEKİLDE HATIRLATACAK. Acı bir şekilde bize hatırlatmadan biz onu her zaman bizden biri gibi hatırlayıp önlem almamız gerekiyor. Deprem önlem aldıktan sonra öldürmez ama bizim yanlış eserlerimiz öldürür. Suçlu Deprem değildir o her zaman vardı var olacaktır. Suçlu BİZİZ onu hafife alıp gerekli tedbirleri almadığımız için. Merkezi Elazığ Sivrice olan 6.8 büyüklüğündeki depremle bir kez daha yıkıldık. Bundan sonrada ülkemizin bir çok ilinde depremler devam etmektedir. Araştırmalar doğrultusunda ülkemizde son 119 yıldır hasara neden olan 284 deprem meydana gelmiş olup bu depremlerin 23’ü 7 ve 7’den daha büyüktür. En son güncellenen Türkiye Deprem Haritası ile 5,5 ten büyük deprem üretebilecek 485 aktif fayın olduğu bir coğrafyada yaşamanın zorluğu içindeyiz. 1999 Gölcük depremi sonrasında aynı acıları tekrar yaşamamak adına yapı inşa süreci ile ilgili önemli düzenlemeler yapılmıştır ve bu konudaki çalışmalar devam etmektedir. Ülkemizde beklenen en büyük tehlikelerden birinin RİSKLİ olmasına rağmen kullanılmakta olan güvensiz eski yapılardır. İmar barışına girenler dahil güvenli olmayan ve riskli olduğu tesbit edilen tüm yapıların yıkılarak yenilenmesi veya kurtarılacak olanların bir an önce güçlendirilmesi zorunlu hale getirilmelidir. Bunun için gereken yasa ve yönetmelikler çıkarılarak acilen yürürlüğe konmalıdır. Ülkemizde birliğimiz adına yaptığımız çalışmalar ve önerilerimiz doğrultusunda çıkarılmış olan bağımsız denetim yasası ile tüm yeni yapılaşma güvence altına alınmıştır. Bugüne kadar denetlenmiş 400 000 kadar yapıda meydana gelen depremlerden hiçbir hasar ve zarar görmemiştir. Bu nedenle tüm eski binaların denetimden geçirilerek riskli görülenlerin Yapı Denetim firmalarının gözetiminde güçlendirilmesi veya yenilenmesi, Ülkemizdeki deprem tehlikesinin yaratacağı hasarları ve korkuları büyük ölçüde ortadan kaldırır ve felakete dönüşmesini önler can kayıplarını da minimum düzeylere indirir. 17 Ağustos ve Elazığ benzeri yeni bir felaket yaşanmadan bu tedbir ve önlemler alınmış olur. 2000 yılından itibaren Milletimizin bu gibi acı günlere şahit olmasını engellemek adına Yapı Denetim Kuruluşları Birliği olarak faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz. 2001 yılında yürürlüğe giren 4708 sayılı kanunumuz ve yönetmeliğimizdeki revizelerle hizmet kalitemiz her geçen yıl artmaktadır. Yaklaşık 20 yıldır 19 ilde, 9 yıldır ise 81 ilde devletimizin verdiği yetkiyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı adına Yapı Denetim Kuruluşları olarak kamu binaları haricindeki yapıları denetleyerek toplumumuzun can ve mal güvenliğini sağlamak için hizmet vermekteyiz. Bu süre içerisinde denetim hizmeti verilen yapılarda gerek kalite bakımından gerekse deprem güvenliği bakımından çok önemli kazanımlar elde edilmiştir. Nitekim yapı denetim kapsamında 2001 yılından sonra inşa edilen yapılar, bu dönemde gerçekleşen depremlerde herhangi bir hasara uğramamıştır. 2001 yılında 19 ilde başlayan Yapı Denetim faaliyetleri pilot iller dışındaki diğer iller gibi Elazığ’da uygulanmaya ancak 2011 yılında başlamış olup Yapı Denetim Kuruluşları Birliği mensuplarımızın sahada yaptıkları tespitler doğrultusunda 2011 yılından sonra yapı denetim kapsamında inşa edilen binaların başarı ile sınavdan geçtiğini belirtmek isteriz. Kuruluşlarımız tarafından büyük bir özveri ile denetlenen yapılarda hiç bir ciddi hasar oluşmazken, yapı denetimsiz inşa edilmiş olan binaların ve kamu binalarının hasara ve yıkıma uğradığı görülmüştür. Bir çok doğal güzelliği barındıran ancak bir o kadar da riskli olan coğrafyamızda refahla yaşamak için gerekli tüm tedbirleri almamız gerekmektedir. Depreme karşı endişe duymayan bir toplum kazanabilmek için tüm yapıların sistematik olarak mühendislik hizmeti almasının sağlanması elzemdir. Bugüne kadar yapılan mevzuat değişiklikleri ve dönüştürülen riskli yapılar ile ilerleme kaydettiğimizi, güvenli yapılaşmanın 2001 yılı öncesinden daha iyi olduğunu bilsek de zorlu depremleri güvenle atlatabilmek için yapılabilecek bazı uygulamaların gerekliliğini belirtmek isteriz.
Yapı Denetim Kuruluşları Birliği olarak bir çok kez belirttiğimiz gibi kamu yapıları dahil tüm yapıları kapsayan güçlü, bağımsız bir yapı denetim sistemi ile birlikte proje ve yapım sürecinin ele alınarak yapı üretim sürecinin güvenli ve nitelikli hale getirilmesi gerekmektedir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın oluşturduğu Elektronik Dağıtım Sistemi ile yapı denetim sisteminin iyileştirilmesi adımlarından en büyük olan adımı atılmıştır.
Yapı Denetim Kuruluşları Birliği olarak 20 yıldır varlığımızla, 81 ildeki üyelerimiz olan Yapı Denetim Kuruluşları ile vatandaşlarımızın güvenli ve konforlu bir yaşam sürmesini sağlamak adına içinde bulunduğumuz tüm zorluklara ve düzeltilmesini beklediğimiz mevzuattaki eksikliklere rağmen kesintisiz bir hizmet vermekteyiz. Faaliyet gösterdiğimiz süreçteki yaşanan depremlerden son olarak Manisa ve Elazığ depremlerinde de görüldüğü gibi can kayıplarında büyük oranda azalma olmuştur. Bu gelişmenin en önemli sebebi birtakım eksikliklere rağmen Bakanlığımızın ve Yapı Denetim Kuruluşlarının özverili çalışmalarıdır. Buda YAPI DENETİMİN NE KADAR ÖNEMLİ OLDUĞUNU GÖSTERMİŞTİR. 17 Ağustos 1999 depremi ve Elazığ depreminin Millet olarak üzüntü yaşadığımız son deprem olması dileğiyle, hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yaralılarımıza acil şifa dileriz. Devlet ve Millet iş birliği ile tüm yaraların en kısa zamanda sarılacağına olan inancımız ile Milletimizin başı sağ olsun”