Türkiye’de 11 Mart’ta ilk Kovid-19 vakasının açıklanmasından bu yana Ceza Tevkifevleri Genel Müdürlüğü (CTE) tarafından Mart 2020, Kasım 2020 ve Şubat 2021 olmak üzere “Kovid-19 Pandemi Sürecinde Ceza İnfaz Kurumları” başlıklı toplamda üç açıklama yayınlandığını anımsatan HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları, “Pandemi’de Cezaevlerinde durum nedir?” diye Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e sordu.
24 Mart 2021’de yayınlanan Pandeminin Birinci Yılında Hapishaneler Raporunda belirtildiği gibi; sürecin başından itibaren mahpusların sağlığa erişim hakları ve ağır, kronik hasta mahpusların tedavilerine nasıl devam edileceğine dair bir açıklama yapılmamıştır. HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları konuya ilişkin Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e verdiği soru önergesinin tam metni şöyle:
24 Mart 2021’de yayınlanan Pandeminin Birinci Yılında Hapishaneler Raporunda belirtildiği gibi; sürecin başından itibaren mahpusların sağlığa erişim hakları ve ağır, kronik hasta mahpusların tedavilerine nasıl devam edileceğine dair bir açıklama yapılmamıştır. Kovid-19 kapsamında yapılan üç açıklamada da bu konuya yer verilmemiş sadece “Başka bir hastalık nedeniyle acil durumlarda hastanelere sevk edilen tutuklu ve hükümlüler, ceza infaz kurumuna döndüklerinde 14 gün izolasyona tabi tutulduktan sonra PCR testi yapılarak sonucuna göre koğuşlara alınmaktadır” denmiştir. Buradan yola çıkılarak acil ve çok zorunlu haller dışında hastane sevklerinin ve sağlığa erişim hakkının sınırlandığı bilgisine ulaşmak mümkündür.Pandemi süreci boyunca CTE’nin açıklamalarına göre 698 mahpusa Covid-19 tanısı konmuş ve 19 mahpus ise Kovid-19 sebebiyle hayatını kaybetmiştir.
Aralarında hukukçuların, doktorların olduğu birçok sivil toplum kuruluşunun imzası ile yayınlananrapordabelirtildiği gibi: Sağlık gerekçesiyle alınacak önlemlerin mahpusların temel haklarını ihlal etmeyecek şekilde uygulanmasına özen gösterilmelidir.
Bu bağlamda;
1.Şimdiye kadar kaç mahpusa aşı yapılmıştır?
2.Mahpuslara aşılar nerede ve hangi koşullar altında yapılmaktadır?
3.Mahpusların aşı planlamasına ve sağlığa erişim hakları, ağır, kronik hasta olanların tedavilerine nasıl devam edileceğine dair bir açıklama yapılacak mıdır?
4.Mahpusların sağlık kurumlarına ve hastanelere ring araçları yerine daha hijyenik ve sağlığa uygun araçlarla taşınması için çalışmalarınız var mıdır?
5.Kovid-19 aşısı bütün mahpuslara ve cezaevlerinde çalışan tüm personellere bir an önce yapılması için Bakanlığınızca adımlar atılacak mıdır?
6.Hapishanelerde koronavirüs salgını ile ilgili alınan/alınacak önlemler, karantina uygulamaları ile mahpusların sağlık durumları konusunda başta mahpusların aile ve avukatları olmak üzere kamuoyunun düzenli olarak bilgilendirilmesi sağlanacak mıdır?
7.Türkiye’deki tüm hapishanelerde ortak önleyici ve koruyucu uygulamalar ele alınarak, bu uygulamaların denetime açılması sağlanacak mıdır?
8.Henüz yargılaması süren ve cezası kesinleşmemiş temyiz-istinaf aşamasında olan mahpusların tahliye edilmesi için Bakanlığınızca çalışmalar başlatılacak mıdır?
9.Karantina hücrelerinde kalan mahpusların günlük ihtiyaçlarını karşılayacakları ve sosyal faaliyetlerine devam edebilmelerini sağlayacak eşyalara ulaşması, normal hücrelerde olduğu gibi havalandırmaya çıkabilmeleri için tarafınızca adımlar atılacak mıdır?
10.Önleyici tedbirlere öncelik vererek, salgının ilk dönemlerinde askıya alınan daha sonra tekrar açılan revir ve hastane sevklerinin hasta mahpusların ihtiyaçlarını karşılayacak hale getirilmesi için gerekli adımların atılması için çalışmalar başlatılmış mıdır?