Türkiye İnsan Hakları Kurumu Vakfı Yönetim Kurulu (TİHAK), Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen Hatay’ın Antakya ve Samandağ ilçelerindeki insan hakları ihlallerine ilişkin bir açıklama yaptı.
Anayasa ile güvence altına temel hakların deprem alanında açıkça ihlal edildiğine işaret eden TİHAK açıklamasında, devletin bu hakları ihlal eden koşulları ivedilikle ortadan kaldırması gerektiği ifade etti.
TİHAK’ın afet bölgesinde yaşanan hak ihlallerini altı başlıkta sıraladığı açıklamanın maddeleri şunlar:
Basına ve Kamuoyuna,
Türkiye İnsan Hakları Kurumu Vakfı Yönetim Kurulu üyelerinin 1 Nisan 2023 tarihinde Hatay ili Antakya ve Samandağ ilçelerinde yaptıkları inceleme sonrası aşağıdaki insan hakları ihlalleri tespit edilmiştir.
1) Yetersiz çadır ve konteyner nedeniyle bölgedeki vatandaşların Anayasanın 36. maddesinde düzenlenen barınma hakkından yararlanamadığı,
2) Deprem sonrası etkin ve programlı bir süreç yürütülemediği için gıda ürünlerinin bulunamadığı, yetişkin ve çocukların yeterli beslenme koşullarına sahip olmadığı, benzer bir biçimde hijyen ürünlerine erişim ve kişisel temizliğin sağlanamadığı ve bu durumun Anayasanın 56. maddesini ihlal ettiği,
3) Yıkılan binaların molozlarının insanların yeni yaşama alanları olan çadır kentlerin karşısına yığılarak bölge halkının sağlığını tehlikeye soktuğu ve bu durumun Anayasa’nın 56. maddesini ihlal ettiği,
4) Kayıpları olan ve yas sürecinde olan depremzedelere devlet tarafından psiko-sosyal yardımların sağlanmadığı,
5) En temel haklardan olan temel içme suyuna erişimde sıkıntılar olduğu,
6) Çocuk ve gençlerin eğitim süreçlerine devam edemedikleri ve bu durumun Anayasanın 42. maddesini ihlal ettiği tespit edilmiştir.
Deprem bölgesinde devlet çekilmiş, sosyal hizmetlerin bir kısmı tarikatlara bırakılmıştır. Anayasa ile güvence altına temel hakların deprem alanında açıkça ihlal edildiği anlaşılmıştır. Bu nedenle, devletin bu hakları ihlal eden koşulları ivedilikle ortadan kaldırması gerekmektedir.