Yarıyıl tatilinin yaklaşmasıyla beraber öğrencilerde bir heyecan yaşanırken ebeveynlerde de endişe duygusu hâkim olmaya başladı. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, bu duyguların altında farklı düşünceler olduğunu belirtiyor.
Yoğun geçen bir dönemin, girilen onca dersin, sınavların, yapılan birçok ödevin ardından heyecanla beklenen yarıyıl tatili öğrenciler için istedikleri gibi eğlenecekleri, erkenden kalkma telaşı olmadan yatak keyfi yapabilecekleri, arkadaşlarıyla vakit geçirebilecekleri en güzel zamanlardır. Ebeveynler için yarıyıl tatilinde beklenen şey ise eve gelecek karnedeki notlardır.
Ebeveyn telkinlerinin sonuçlarını merak ediyor
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, bir dönem boyunca çocuklarının peşinde “derslerine çalıştın mı, ödevlerini yaptın mı?” sorularıyla dolaşan ve onların geleceği için endişelenen ebeveynlerin esasında hem kendi telkinlerinin hem de çocuklarının emeklerinin sonuçlarını merak ettiklerine dikkat çekti.
Ailelerin notlar düşük geldiğinde bunun yarattığı üzüntüyü, eksiklikleri tamamlama ve arayı kapama telaşına kapıldığını, notlar yüksek ise de bu tempoyu korumak ve notların düşmesini engellemek için çaba sarf ettiğini belirten Ömer Bayar, yarıyıl tatilinin anne babaların çoğu için ara hazırlık ve geçiş dönemi anlamına geldiğini söyledi.
Empati yapın
Ailelere yarıyıl tatiline girerken “ders ve ödev” konularını arka plana atmalarını öneren Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, ebeveynleri empati yapmaya davet etti. Çocukların stressiz başlayacakları tatilin sonunda motivasyonlarının artacağını belirten Bayar, şunları söyledi:
“Düşünün ki işte geçirdiğiniz çok yoğun bir haftanın ardından bitkin bir şekilde eve dönüyorsunuz. Aklınızdaki ilk şey hafta sonu boyunca ayaklarınızı uzatıp bir güzel dinlenmek ve iş dışında sizi rahatlatacak başka şeyler ile ilgilenmek olurdu. Tam da bu beklentiler ile eve varmışken telefonunuzun çaldığını ve patronunuzun önünüzdeki hafta başına yetiştirmeniz gereken bir rapor olduğunu, hafta sonunu bu raporu hazırlamak için ayırmanızı istediğini hayal edin. O anda nasıl hissederdiniz? Tatile girmenin hevesiyle eve gelen bir çocuğa anne-babanın ‘Bu tatilde şu kadar soru çöz, bu kadar ders çalış’ şeklindeki tutumunun çocuklarına hissettirdikleri, yukarıdaki örneğin size hissettirdikleriyle benzer duygular olacaktır. Bırakın hayalini kurdukları bu sürece istedikleri gibi bir başlangıç yapsınlar. Böylelikle hem moral ve motivasyonları artacaktır hem de daha sonra ders konusunda daha istekli olacaklardır.”
Yarıyıl tatili nasıl değerlendirilmeli?
Tatil süresince sürekli “ders çalış” telkiniyle karşılaşan çocukların büyük bir hayal kırıklığı yaşayacağını söyleyen Ömer Bayar; tatil için şu tavsiyelerde bulundu:
“Çocuklar ebeveynlerinin baskısı ile ders çalışsa bile bu derslerden verim alınması pek mümkün değildir. Ayrıca bir dönem boyunca okula gittiği halde eksik kaldığı dersleri iki haftalık tatil diliminde evde tamamlaması gerçekçi bir beklenti olmayacaktır. Bunun yerine çocuklarınıza tatil döneminde normalden daha fazla esneklik tanıyın. Bırakın biraz geç yatsınlar, sabah yataklarında uzanmanın keyfini sürsünler, arkadaşları ile vakit geçirip bilgisayarda oynamak istedikleri oyunları oynasınlar. Bu noktada anne-babaların aklına şu düşünce gelebilir: Sadece oyun oynuyor, başka bir şey yapmıyor, biz demesek başından kalkmaz! Bu noktada sizlere diğer tavsiyemiz çocuklarınıza alternatifler sunun. Çünkü çocuklar genellikle ellerinde var olan seçenekler içerisinden en çok hoşlandıklarını yapmak eğilimindedirler. Keşfetmenin, oyun oynamanın ve eğlenmenin hayatlarında çok önemli bir alanı oluşturduğu çocukların bu ihtiyaçlarını ev içerisinde ve rutin düzenleri sırasında karşılaması çok kolay değildir. Onlara keyif alabilecekleri, kendilerini deneyip geliştirebilecekleri ve yeni şeyler öğrenebilecekleri farklı seçenekler sunun. Örneğin sömestr döneminde katılabilecekleri, akranlarının olduğu bir tatil kampı, ilgilenebilecekleri yeni hobiler, spor ve sanat etkinlikleri gibi alanlar çocuğunuzun kendisine uygun olan farklı alanları keşfetmesine olanak tanır. Ayrıca çocuğa ‘Televizyon izleme, oyun oynama’ demek yerine, ‘Şunu denemek ister misin, buna katılmayı düşünür müsün?” şeklinde bir iletişim biçimi daha cazip gelecektir.”
Tatili aileniz için bir fırsat olarak görün!
Hem anne-babaların yoğun iş hayatı ve sorumlulukları hem de çocukların kesintisiz devam eden eğitim süreçlerinde ailece bir şeyler yapmanın zor olduğunu belirten Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar ailelere bu süreyi kaliteli geçirmelerini öneriyor.:
“Birçok aile bir arada yeterince vakit geçirse de konu kaliteli vakit geçirme olduğunda bu miktar epey azalmaktadır. Kaliteli vakitten kastımız aile bireylerinin birbirleriyle ortak bir etkinlik içinde vakit geçirmeleri, bu süreç içerisindeki duygu ve düşüncelerini paylaşarak aralarındaki ilişki ve iletişimi güçlendirmeleridir. Normalde yapamadığınız veya ertelediğiniz gezi, kamp, sanatsal aktivite gibi faaliyetleri tatil dönemlerinde organize ederek gerçekleştirebilirsiniz. Bu sayede aile içerisindeki ilişki ve bağları güçlendirme fırsatı yakalayabilirsiniz.”
Öğretmenler ile birlikte planlama yapın!
Öğrencilerin eğitim dönemindeki performansından memnun olmayan ebeveynlere kendi başlarına bir plan yapmaktansa öğretmenleriyle görüşüp planlama yapmalarını öneren Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar; “Kendi başınıza öğretmen rolünü üstlenmeniz çocuğunuza kısa vadede yardımcı oluyor gibi görünse de aslında hem performansını düşürecek hem de sizden uzaklaştıracak bir tutum hatasıdır. Bunun yerine eğitmen rolünü öğretmenlerine bırakın ve geleceğe yönelik nasıl bir planlama yapabileceğinizi onlarla birlikte organize edin. Öğretmenlerin uygun gördüğü alanlarda ek dersler, etütler ve çalışma programıyla birlikte bir sonraki dönemde izlenecek yolu netleştirebilir ve çocuğunuz için takip edebileceği somut bir hedef oluşturabilirsiniz” diye konuştu.
Çocukların aklındaki “tatil” kavramını yaşamasına ne kadar olanak sağlanırsa, tatilden sonraki dönemde moral ve motivasyonun o derece yüksel olacağını belirten Uzman Klinik Psikolog Ömer Bayar, yarıyıl tatilinde yapılabilecekleri şu şekilde özetliyor:
- Çocuğunuza dinlenmesi ve eğlenmesi için esneklik tanıyın.
- Deneyebileceği yeni alanlar ve seçenekler oluşturun.
- Ailece yapabileceğiniz etkinliklerle ilişkinizi güçlendirin.
- Eğitimle ilgili planlamaları öğretmenleriyle organize edin.
