Tüm dünyada oldukça yaygın görülen polikistik over sendromunun, yaklaşık her 10 genç kadından birinde görüldüğüne dikkat çeken İskenderun Gelişim Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Sinan Erdoğan, bu hastalığın belirtileri, tanı ve tedavisi hakkında bilgilendirmede bulundu.
Hastalığın sıklıkla 15-25 yaş aralığında ortaya çıktığını belirten Op. Dr. Sinan Erdoğan, “Temelde bir yumurtalık hastalığı olarak bilinse de, nedenlerinin karmaşıklığı ve etkilerinin vücudun birçok sisteminde görülebilmesinden ötürü, hastalıktan çok bir sendrom olarak adlandırılmaktadır. Heterojen kliniğinden dolayı uluslararası standart bir tanısal yöntem yoktur. Aylık olması gereken rutin adet döngüsü ve adet kanamaları gecikerek, sıklıkla 35 günden daha uzun aralıklarla ve süresi öngörülemeyen bir gecikme ile gerçekleşmektedir. Kronik yumurtlayamama probleminin klinik yansıması olarak, hastalar sıklıkla ‘adet görmüyorum’ ya da ‘2-3 ayda bir adet görüyorum’ şeklinde bir ifade ile hekime başvurmaktadırlar” açıklamasında bulundu.
Belirtileri nelerdir?
Polikistik over sendromunun diğer belirtilerinden söz eden Op. Dr. Sinan Erdoğan, “Yaygın görülen bir diğer klinik problem ise ‘hirsutizm’ olarak adlandırılan erkeksi tipte kıllanmadır. Kadınlarda ‘androjenizm’ olarak adlandırılan bir dizi değişikliğe neden olur ve hirsutizm bunlardan en sık görülenidir. Polikistik over sendromlu genç kadınlarda ikinci sıklıkta görülen androjenik belirti, sivilce problemidir. Erkek tipi saç dökülmesi nadir olmakla birlikte, kimi zaman bir diğer androjenik bulgu olarak karşımıza çıkabilmektedir. Polikistik over sendromlu genç kızlarda görülen artmış erkeklik hormon seviyelerini ana kaynağı yumurtalıklar olmakla birlikte, böbrek üstü bezleri ve vücuttaki yağ hücreleri de bu hormonların artışında rol alan diğer yapılardır. Polikisitik over sendromlu bireylerde yaygın olarak görülen problemlerden birinin de kilo fazlalığıdır. Olguların yaklaşık yarısında vücut ağırlığı ideal kilonun üzerindedir. Polikistik over hastalarında insülin direnci görülmekte bu da ilerde şeker hastalığı riskini arttırmaktadır. Polikistik over sendromu ve çocuk sahibi olamama (kısırlık), polikistik over sendromlu bireylerde görülen yumurtlama sorununun bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Kadına ait çocuk sahibi olamama nedenleri arasında polikistik over sendromu, azımsanamayacak oranlardadır. İnfertilite, polikistik over sendromlu hastaların kliniklere esas başvuru nedeni olabilmektedir. Uzun süreli yumurtalık fonksiyon bozukluklarının neden olduğu hormonal düzensizlik, rahim iç duvarının estrojen hormonu ile uygunsuz ve kontrolsüz uyarımına neden olarak rahim iç duvarının kalınlaşmasına ve kimi zamanda bu alanda ortaya çıkan rahim kanserleri (endometrium kanseri) için az da olsa bir risk artışına neden olabilmektedir. İnsülin hormonu metabolizmasındaki değişikliklerin de bu riske katkı sağladığı bilinmektedir” şeklinde konuştu.
Tedavi yöntemleri nelerdir?
Polikistik over sendromunun tedavisi ile ilgili bilgiler veren Op. Dr. Sinan Erdoğan, “Tedavide temel yaklaşım, yaşam stilinin bu sendromun hali hazırda var olan etkilerini (adet düzensizliği, androjenizm, çocuk sahibi olamama) veya ileride ortaya çıkması muhtemel uzun dönem risklerinin (Diyabet, kalp-damar hastalıkları, kanser gibi) azaltılmasına yönelik düzenlenmesidir. Fazla kiloların veya yağ kütlesinin, düşük karbonhidratlı diyet ve egzersiz ile azaltılması esastır. Polikistik over sendromlu hastaların tedavisinde amaç; bozulmuş adet düzenini sağlamak, erkek tipi kıllanma ve saç dökülmesini engellemek, kilo alımını engelleme ve kilo vermeyi sağlamaktır. Çocuk sahibi olmak isteyen, polikistik over sendromu nedeniyle bu şansı yakalayamayan bireylerde, yumurtlamayı yeniden sağlayıcı ilaçların kullanıldığı bir dizi yardımcı üreme tekniğinin kullanımı ile başarılı sonuçlar alınmaktayız” dedi.