İTSO’DA Meslek Komitesi Sorunları ele alındı…

Published on:  /   Yorum yapılmamış

Müşterek Meslek Komite Toplantısında Bölgenin ekonomik  sorunları görüşüldü

İskenderun Ticaret ve Sanayi Odasında İTSO Başkanı Levent hakkı Yılmaz Başkanlığında gerçekleştirilen Müşterek Meslek Komitesi toplantısında bölgenin sorunları ve çözüm önerileri görüşüldü.  İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yılda iki kez Eylül ve Mart aylarında gerçekleştirilen müşterek Meslek Komitesi Toplantısında, bölge ekonomisi ve sorunlar ele alındı.  Toplantının açılış konuşmasını yapan İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Levent Hakkı Yılmaz; ”Bu günkü toplantının gündeminde bölgemizdeki sorunların neler olduğunu sizlerle paylaşmak için  bir araya geldik. Daha önceki Müşterek Meslek toplantımızda, sizlerin bize sorun olarak ilettiği konuları da çözüm üretecek birimlerle danıştıktan sonra notlarımızı aldık. Bizler bu güne kadar Hatay’ın sorunları nelerdir diye bir çok toplantılarda görüşmelerde ve çalışmalarda yer aldık. İlk dönem yaptığımız Müşterek Meslek toplantımızdaki sorunları da yetkili birimlere ilettik. Aldığımız cevapları da sizlerle Paylaşacağım” dedi.

Belediye Başkanı Seyfi Dingil, Meslek Komite toplantısına katıldı

İskenderun Belediye Başkanı Seyfi Dingil Meslek Komite toplantısına katılarak, esnafın ve üyelerin sorunlarını dinledi. İskenderun ile ilgili projeleri ve son gelişmeleri anlatan İskenderun Belediye Başkanı Seyfi Dingil, “El birliği ile İskenderun’a hizmet vermenin gayreti içerisindeyiz. İskenderun’da artık projeler hayata geçiriliyor.” Dedi.

İTSO Başkanı Yılmaz,”Bölgenin sorunları yetkili birimlere iletildi”

Yoğun katılımla gerçekleştirilen Eylül 2016 Müşterek Meslek Komitesi Toplantısında, söz alan İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Levent Hakkı Yılmaz, Bölgenin sorunlarını başlıklar halinde şu şekilde anlattı:

Geçtiğimiz günlerde Eski Valimiz Sayın Ercan Topaca ile bir araya gelmek suretiyle bölgemizin sorunlarını kendilerine arz etme şansı bulduk.

Toplantıda söz alarak, oda olarak tespit ettiğimiz bölge sorunları ve çözüm önerilerine ilişkin bir konuşma gerçekleştirdim.

Bugünkü konuşmamda da sizlere, söz konusu toplantıda ifade etmiş olduğum sorunlar ve çözüm önerilerinden bahsetmek istiyorum. Vali  Ercan Bey’in Ankara Valisi olmadan önceki en son  toplantıya OSB’deki toplantıya biz de davet edildik. Ben de toplantı gündemini tabi bir gün öncesinden öğrenebildik. Vali beye de örneğin Ro-Ro taşımacılığından bahsetmek istediğimi ve Ro-Ro taşımacılığının nasıl bir sıkıntı yaşadığını anlattım. Bunun haricinde karayolu taşımacılığıyla ilgili sorunları ve çözüm önerilerinin ne olduğunu anlattım. Suriyelilerden alacaklı olan firmalarımızın yaşadıkları sorunları ve çözüm önerilerinin ne olması gerektiğini anlattım. Tarım sektörüyle ilgili sorunlar ve çözüm önerileri nasıl olmalıdır diye bize gelen bilgilerden yola çıkarak bu konuyu kendisiyle paylaştım. Sayın Valimize yatırımlarla ilgili olarak bir takım yaptığımız tespitleri kendileriyle paylaştım. İnşaat sektörüyle ilgili olarak demin bahsettiğim gibi inşaat sektörünün buradaki şu anki durumu ve Suriyelilere inşaat daha doğrusu yabancılara inşaatların, konutların satışıyla ilgili problemlerin çözülmesi gerektiğini anlattım. Ve bu konuda Vali  bey notlarını aldıktan sonra direk konut satışla ilgili ‘biz ciddi bir şekilde takip ediyorduk’ dedi. Yakın zamanda da bu konuyla ilgili bir sonuç alacağımıza inanıyorum diye de cevap verdi. İnşallah bu kadar bu işle uğraşan arkadaşlarımız var. Bu sorun çözülür diye düşünüyorum. Suriye’li sığınmacılar ve çözüm önerileriyle ilgili önerilerini paylaştık. Turizm sektörüne ilişkin üyelerimizden bize iletilen sorunlar ve çözüm önerileri ile ilgili neler olduğunu kendilerine anlattım. Elektrik kesintileri ile ilgili sorunlar ve çözüm önerilerinin ne olması gerektiğini sonuç vardı tabi çok uzun biraz sıkıcı olacak başlıkları sizlerle paylaşmak istedim.

RORO TAŞIMACILIĞI’NDAN BAHSETMEK İSTİYORUM.Suriye ve Irak’taki karışıklıklar bölgemizdeki ihracatçıların karayolu üzerinden Ortadoğu pazarına ulaşmalarını zorlaştırmakta, dolayısıyla Suriye ve Irak üzerinden Ortadoğu ülkelerine karayolu taşımacılığı yapan firmalar, sınır kapılarında yaşanan sıkıntılar sebebiyle önemli güçlük yaşamaktadır. Yaşanan sıkıntıları azaltmak amacıyla Mısır’daki Port Said limanına RORO taşımacılığı yapılmaya başlanmış olup, bu hat Ekonomi Bakanlığı tarafından uygulanan araç başı 1.000 dolarlık teşvik ile desteklenmiştir. Ancak teşvik uygulamasının sona ermesiyle RORO Taşımacıları maliyet artışlarından olumsuz olarak etkilenmişlerdir. Tüm bu gelişmelerden sonra, Türkiye ile Mısır arasındaki RORO seferlerine bağlı karayolunun transit kullanım hakkını içeren anlaşmanın da yenilenmemesi, alternatif bir güzergâh belirlenmesi gerekliliğini ortaya koymuştur. Bu duruma istinaden yeni bir güzergâh oluşturulmuş ve RO-RO taşıma hatları;  İskenderun Limanı – Süveyş Kanalı – Suudi Arabistan Duba Limanı olarak belirlenmiştir. Ancak Suudi Arabistan tarafından uygulanmakta olan sürücü ve aracın aynı gümrükten giriş yapma zorunluluğu ve vizelerde yer alan «karayolu» ibaresi nedeniyle sürücüleri Suudi Arabistan’a havayolu ile gönderme imkânı bulunmamaktadır. Diğer yandan Türkiye ile Suudi Arabistan arasında tesis edilmiş olan Karayolu Taşımacılığı anlaşması sadece karayolu ile yapılan taşımalara

ilişkin hususları içermekte; RORO taşımacılığına yönelik hususları içermemektedir. Dolayısıyla, sürdürülebilir taşıma imkânı sağlayan ve sürücü transferlerine de olanak verebilecek hükümlerin yer alacağı yeni bir RORO ve Karayolu taşımacılığı anlaşması yapılması faydalı olacaktır diye düşünmekte.

Bilindiği üzere, Türkiye-Mısır Karayolu Anlaşması 2015 yılında Mısır tarafından tek taraflı olarak feshedilmişti. Anlaşma döneminde RORO taşımaları kesintisiz devam ederken, Nisan 2015 tarihinden itibaren bu taşımalar Mısır üzerinden yapılamamıştır. Bahse konu anlaşmanın yeniden yapılabilmesi ile iki ülke arasındaki taşımalar yeniden belgesiz ve sınırlamaya tabi olmaksızın devam edebilecektir diye tahmin etmekteyiz.

Ayrıca geçmiş dönemlerde Ekonomi Bakanlığımız tarafından RORO seferlerinde araç başına verilen 1.000 dolarlık teşvikin yeniden hayata geçirilmesi de RORO taşımacılığı açısından oldukça önemli olduğunu kendilerine ifade ettik.

KARAYOLU TAŞIMACILIĞI İLE İLGİLİ SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİNE DEĞİNMEK GEREKİRSE;Bölgemizdeki nakliye firmaları araçlarını kredi çekmek suretiyle satın almışlar. Nakliye sektörünün düşüş yaşamasının ardından, kredilerin taksitlerinin ödemenmeleri gecikmiş ve nakliyecilerimiz bankalarla ciddi sorunlar yaşamıştır. Dolayısıyla nakliyecilerimiz için devlet desteklerinin sağlanmasının Faydalı olacağını düşündüğümüzü ifade ettik. Bu hususa ilişkin, geçtiğimiz günlerde çıkarılan Torba Yasa’da nakliyeciler ile ilgili birtakım teşvikler olmasından memnuniyet duyduğumuzu da kendilerine ifade ettik.

SURİYELİLERDEN ALACAKLI OLAN FİRMALARIMIZIN YAŞADIĞI SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ İSE ŞU ŞEKİLDE ÖZETLENEBİLİR;diye ifade ettik. Bu Suriyelilerin alacakların ne olduğunu Vali Bey sordu. Vali bey, Suriyelilerden alacaklı olduğunuz firma varsa tespit edin, bunların isimlerini bize iletin, bu konuda biz girişimde bulunalım dedi Vali Bey. Ben de bizim ekibimizle konuştum. Bu bilgileri bize veren firma kimse onların tespitlerini yapıp, Vali bey’e vereceğiz. Şimde Ankara Valisi oldu. Ama daha etkili olacağını düşünüyorum. Bu sorunlarımızı kendileri ile paylaşırız diye düşürüyorum.

TARIM SEKTÖRÜNE İLİŞKİN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ İSE ŞU ŞEKİLDEDİR;Amik Ovasında yazın kuraklık, kışın ise sel baskınları nedeniyle verim alamayan çiftçilerimizin yaşadığı sıkıntılar ve Hatay genelindeki tüm çiftçilerimizin sulama için kullandığı elektrik enerjisi maliyetleri ve üretim girdisi olarak kullanılan akaryakıt maliyetlerinin yüksek oluşu, tarımsal üretim maliyetlerini artırmakta. Bu konuda; Enerji bedellerinin daha önceki yıllarda olduğu gibi hasat

zamanı ödenmesi imkânının tanınması ve üretim aşamasında kullanılan akaryakıtın uygun bedelle sağlanması çiftçimiz açısından faydalı olacaktır. 2015 yılında bitirilmesi planlanan Reyhanlı Barajı’nın ve Sulama, İçme suyu, Enerji ve Taşkın koruma amaçlı yapılan Samandağ Büyük Karaçay Barajı’nın

5 inşaatının bir an önce tamamlanması da tarım sektörü açısından önemlidir diye düşünmekteyiz. Bu konuda da Vali Bey, barajın öneminden bahsetti. Aslında hep birlikte Oda olarak yönetimdeki arkadaşlarla da birlikte karar veririz inşallah hep birlikte bu barajı görmenizi, bizim de görmemizi bize tavsiye etti. Çok büyük bir baraj olduğunu, Türkiye’nin büyük barajlarından birisi olduğunu bizlere ifade etti.

SANAYİ YATIRIMLARINA İLİŞKİN OLARAK YAPTIĞIMIZ BİRTAKIM TESPİTLERİ PAYLAŞMAK GEREKİRSE; Hatay’daki Organize Sanayi Bölgeleri’nin doluluk oranlarının fazla olması sebebiyle, yatırımcılar sanayi arazisi bulmakta sıkıntı yaşamaktalar. Osmaniye Organize Sanayi Bölgesi’ne yatırım yapmaktadırlar diye ifade ettik. Dolayısıyla bu ihtiyacın karşılanması amacıyla bölgemizde yeni yatırım alanları yaratılması gerektiğine inandığımızı kendileriyle paylaştım.

Bilim Sanayi ve Teknoloji Hatay İl Müdürlüğü’nden aldığımız bilgilere göre, Hassa Organize Sanayi Bölgesi’ne 344 adet yatırımcı başvuruda bulunmuş. 22.526 dönümlük bir arazi bu yatırımcılar tarafından talep edilmiş. 344 adet yatırımcının yaklaşık yatırım bedelinin 3 milyar dolar olduğu tahmin edilmekte. Bu potansiyel yatırımcıların 101 tanesi yani yaklaşık %30’luk bölümü İskenderunlu firmalarımız. Yani 101 tane firma İskenderun’dan müracaat etmiş,bu da müracaatların yaklaşık yüzde 30’luk bölümünü teşkil etmekte. Dolayısıyla bu rakamlar, İskenderun’daki yatırımcıların yatırım alanı ihtiyacını da kanıtlar nitelikte. Yani arsa probleminin olduğunu hepimiz biliyoruz. Eğer yaklaşık 101 tane firmamız Hassa’daki yapılacak bölgede talepte bulunmuşsa bu firmalar şu an demekki ciddi anlamda arsa ihtiyaçları var Diye ifade ettik.

Biliyorsunuz son dönemde mevzuatta bu ifade edildi.  Askeri bölgelerin şehir içinden kaldırılma meselesi. Bu mesele dikkate alınmak suretiyle DOĞAKA tarafından hazırlanan Lojistik Köy Master Planı’nda 3.100 dönüm olarak belirtilen Ahmet Tor Kışlası’nın bulunduğu araziye Lojistik Köy’ün inşa Edilmesi konusundan bahsettim. İskenderun Küçük Sanayi Sitesi’nin taşınması ve Gıda Toptan Sanayi Sitesi’nin yapılması konusun ifade ettim. Diğer şeyler de bizim belirleyeceğimiz diğer sektörlerdeki arkadaşlarımız bu bölgelerden faydalanmak isterlerse bu bölge 3 bin küsür dönümlük bir arazi. Vali Bey bu konuda çalışmalarımız da var dedi. Bildiğimiz bir konu dedi. Levent Bey dedi. Bu konuda da yakın zamanda olumlu bir şey sonuç alacağız diye ifade etti. Bu projenin hayata geçirilebileceğine inanmaktayız işin doğrusu. Yani Eğer gerçekten ifade edildiği, son dönemde ifade edilen başlıklar, şehir içerisine bu askeri alanlar niye yapılmış gibi algılanıyor ama bence bu çok doğru bir ifade değil.

Vali Bey’e. Ayrıca İskenderun Küçük Sanayi Sitesi’nin otoban bağlantısının yapılması konusunun bizim için önemli olduğunu kendilerine ifade ettim. Bu bahsettiğim sorunların tamamı hem Bakanlarımıza, Hem Odalar Birliğinin toplantılarında, konsey toplantılarında, hepsini Odalar Birliğine, Odalar Birliğindeki Ekonomi Bakanlığına ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığının yaptığı toplantıda Bakan beye ilettiğim, kendileriyle paylaştığımız konular.

Bilindiği üzere Amanos Tüneli projesi ülkemizin ve bölgemizin ekonomisine büyük katkı sağlayacaktır. Tünel projesi ile ilgili yapılan çalışmaların hızlandırılması ve Hassa Organize Sanayi Bölgesi’nin yapımıyla entegre olacak şekilde planlanması bölgemiz için büyük önem arz etmektedir diye düşündüğümüzü paylaştım.

Bölgemizdeki yatırımların artması açısından; Kırıkhan ve Erzin Organize Sanayi Bölgeleri’nin kurulum çalışmalarının ivme kazanması ve Antakya Organize Sanayi Bölgesi için belirlenen genişleme alanının vakit kaybetmeden kamulaştırılmasının ve alt yapısının ihale edilmesinin de çok faydalı olacağını ifade ettim.

İNŞAAT SEKTÖRÜNE İLİŞKİN OLARAK;İnşaat sektöründe faaliyet gösteren üyelerimiz tarafından devamlı olarak bizlere iletilen bir diğer sorun ise, Hatay’da yabancılara konut satışının yasaklanması konusudur. 27.10.2008 tarih ve 2008/14273 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Hatay’ın tamamı için kamu yararı ve ülke güvenliği açısından; yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticari şirketlerin taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinemeyecekleri belirtilmiştir. Ancak bu durum sektör açısından dezavantaj oluşturmaktadır. Dolayısıyla, Hatay sınırları içerisinde kat mülkiyeti yapılmış konut satışının, yabancılara serbest bırakılmasının yararlı olacağına inandığımızı ifade ettim. Demin de söylediğim gibi Vali Bey’in de buna ilk defa çok net bir cevap verdi. Yakın zamanda inşallah sonuçlanacak gibi bir cevap verdi. Bekliyoruz şimdi.

SURİYELİ SIĞINMACILAR İLE İLGİLİ SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİNİ KISACA ÖZETLERSEK; Bu bildiğimiz bir konu. Bu uzun bildiğimiz bir konu. Burda okumak istemiyorum. Biliyoruz zaten sorunları.

TURİZM SEKTÖRÜNE İLİŞKİN ÜYELERİMİZDEN BİZLERE İLETİLEN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ İSE ŞU ŞEKİLDEDİR;

Hatay il sınırında Suriye iç savaşının yaşanıyor olması, ülkemizde yaşanan terör olayları ve Hatay’ın uluslar arası basında riskli bölge ilan edilmesi bölgemizde turizm sektörünün olumsuz yönde etkilenmesine neden olmaktadır. Dolayısıyla ilimizdeki turizm tesislerinde istihdam edilmiş personeller için SGK kolaylığı sağlanması ve bir süreliğine bu tesislere vergi muafiyeti uygulanması faydalı olacaktır diye düşündüğümüzü paylaştım.

 

ELEKTRİK KESİNTİLERİNE İLİŞKİN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİNE DEĞİNMEK GEREKİRSE:Hatay’da yaşanan elektrik kesintileri hem yöre halkının sosyal ve kültürel hayatını hem de esnaf ve sanayicilerimizin ticari hayatını olumsuz yönde etkilemektedir. Esnafımızın işleri azalmakta; ayrıca sanayicilerimiz, kesintiler sebebiyle üretimde duraksamalar yaşamaktadır. Bu sorunun Sayın Valimize arz edilmesinin sonrasında, süratle eski trafolarımız yenilenmiş ve elektrik altyapımızın güçlendirilme çalışmaları başlatılmıştır. Ancak elektrik kesintilerinin minimum seviyeye indirilmesi için, planlanan enerji yatırımlarında 2017 yılı bütçesinden Hatay için ayrılacak payın artırılmasının faydalı olacağını düşünmekteyiz.

SONUÇ OLARAK;arkadaşlar, Irak ve Suriye’de yaşanan sorunların Hatay’daki nakliye, ihracat ve turizm sektörlerine negatif etkileri, Hataylı RORO taşımacılarının yaşadığı sorunlar, Rusya ile yaşanan kriz sonrası Hataylı narenciye üreticilerinin yaşadığı zararlar, ayrıca ilimizin en fazla Suriyeli sığınmacı ağırlayan illerin başında gelmesi gibi problemler bir arada düşünüldüğünde; Hatay için bölgesel teşviklerin artırılması gerektiğini düşündüğümüzü, Sanayicilerimiz ve esnafımız için bölgesel bazda devlet destekleri sağlanması gerektiğini, Hatay için ayrılan devlet desteği bütçeleri artırılmalı, Bölgemiz 4. Teşvik bölgesinden 5. Teşvik bölgesine alınması gerektiğini ve Hatay’a ‘‘Özel Ekonomik Bölge’’ statüsü verilmelidir diye düşündüğümüzü de kendileriyle paylaştık.

Sayın Valimize bu sorunlardan bahsettiğimizde kendileri RORO Taşımacılığına ilişkin sorunlarla ilgilendiklerini Ahmet Tor Kışlası’nın arazisinin bölgemizin faydasına olacak şekilde değerlendirilebileceğini Hatay’da Yabancılara Konut Satışı’nın serbest bırakılması konusuyla da ilgilendiklerini özellikle belirtti değerli arkadaşlarım.

Yapılan çalışmalar neticesinde, elektrik kesintilerinde azalma olduğunu, ayrıca diğer sorunlara yönelik araştırmaların devam ettiğini bizlere ifade etti. Değerli arkadaşlarım. İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası olarak bizler; gerek yerel baz da yapılan bu tür toplantılara, gerekse ulusal bazda gerçekleştirilen Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Konsey Toplantılarına ve Sektörel Şura Toplantılarına gereken ilgiyi, alakayı ve özeni göstermekteyiz. Davet edildiğimiz toplantılara katılmakta ve ticari hayatımızın gelişimine yönelik çeşitli lobi faaliyetlerinde bulunmaktayız. Bölgemizi ziyaret eden Bakanlarımıza ve Bürokratlarımıza bölgemizin sorunlarını mütemadiyen iletmekte ve ortak akılla belirlediğimiz çözüm önerilerini de sunmaktayız. Kısaca bölgemizdeki sorunların çözüme kavuşturulabilmesi adına, bütçemiz ve yetki alanımız elverdiğince çalışmalar yapmaktayız. Bu hususun da özellikle altını çizmek istedim. Arkadaşlarım. Sözlerime son verirken beni dinlediğiniz için teşekkür ediyorum. Her ay toplanıyoruz. Biz haftada bir yönetim kurulu toplantıları da yapıyoruz. Lütfen sizlerden katılım da istiyorum. Her şeyi doğru yaptığımızı ifade etmek istemiyorum. Eğer, tespit edilen hataların uygulama, tespit ettiğiniz bu olmamalı herhangi bir konu varsa lütfen müdahil olunsun yani ben geldiğim günden beri de tek bir şey söyledim. Yani ben yönetim kurulu başkanıyım ama, bütün arkadaşlarım benim yönetim kurulu başkanı benimle aynı fark eden hiçbir şey yok. Hepimiz sonuçta İskenderun’a hizmet etmek için buradayız.”

Yerel Esnaftan Alış Veriş yapılması ve esnafa sahip çıkılmasına dikkat çekildi

İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası Eylül (2016) Müşterek Meslek Komitesi toplantısında, şehrin sorunları hakkında karşılıklı fikir alış verişinde de bulunuldu, esnaflar İTSO Başkanı Yılmaz’a sorunları anlattılar. Toplantıda,  İTSO Meclis Başkanı Servet Ugutmen de söz alarak; İskenderun halkının yerel esnaflardan alış veriş yapması tavsiyesinde bulundu. Bu konuda esnafların ve halkın duyarlı hareket etmesi konusuna vurgu yapan İTSO Meclis Başkanı Servet Ugutmen, İTSO Başkanı Yılmaz’a esnafın taleplerini iletti. İTSO Başkanı Levent Hakkı Yılmaz, toplantının sonunda yaptığı konuşmasında ise, “Sorunların tespiti ve çözümü için bu gün burada görüşülen konuları da not alarak, en kısa zamanda yetkili birimlere ileteceğiz ve oda alarak, elimizden gelen gayreti göstereceğiz.” Şeklinde ifadelere yer verdi. İskenderun Ticaret ve  Sanayi Odası Halil Şahin Meclis Salonunda düzenlenen Eylül (2016) Müşterek Meslek Komitesi  toplantısına  İskenderun Ticaret ve Sanayi Odası  Başkanı Levent Hakkı Yılmaz, İTSO Meclis Başkanı Servet Ugutmen, İTSO Başkan yardımcısı Muhsin Yeter, İTSO Yönetim Kurulu Üyeleri Bülent Seküçoğlu,  Necat Özkaya, Adnan Mursaloğlu, M. Ali Bulut, İTSO Meclis üyeleri, Oda Başkanları, Sivil Toplum kuruluş temsilcileri, iş adamları ve meslek  mensupları katıldılar.

Kategori:

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.